Chemia w życiu codziennym
Chemia może być przyjemna !
„W życiu codziennym stosuje się często środki czyszczące, które nie są mydłami, ale spełniają podobną jak mydła rolę w procesach mycia i prania – wytwarzają pianę, usuwają brud. Tego typu związki są nazywane detergentami. Co odróżnia detergenty od mydeł? Jakie inne związki chemiczne są wykorzystywane jako środki czyszczące? Co warto o nich wiedzieć, aby szybko, sprawnie i skutecznie zadbać o czystość i porządek?
Detergenty są związkami chemicznymi, które współcześnie częściej są wykorzystywane do mycia i prania niż mydła. Tego typu związki mają budowę podobną do mydeł, w związku z czym zbudowane są z części polarnej oraz niepolarnej . Spełniają one podobną jak mydła rolę w procesach mycia i prania – wytwarzają pianę, usuwają brud. Charakteryzują się dodatkowo pewnymi właściwościami. Sprawiają, że ich stosowanie jest korzystniejsze – między innymi zachowują doskonałe właściwości myjące i pieniące bez względu na stopień twardości wody.
Odrobina teorii
Nazwa detergent pochodzi od łacińskiego słowa detergens – czyszczący i jest podstawową chemia.
Podobnie jak mydła, detergenty wpływają na obniżenie napięcia powierzchniowego wody, czyli są związkami powierzchniowo-czynnymi. Detergenty nie tworzą jednak z jonami magnezu i wapnia osadów, ponieważ ich sole są rozpuszczalne. Środki czyszczące (tak jak mydła) mają długie niepolarne łańcuchy węglowodorowe (ogony) związane z polarnymi grupami (głowami).
Roztwory wodne detergentów są mniej podatne na zmiany pH – takie właściwości mają detergenty anionowe, z ujemnie naładowanymi siarczanowymi grupami funkcyjnymi.
Detergenty kationowe wykazują często działanie bakteriobójcze, a ich zdolność do zmieniania powierzchniowego pH wykorzystuje się w produkcji płynów zmiękczających i odżywek do włosów.
W detergentach amfoterycznych w części aktywnej powierzchniowo (głowie) mogą być są obecne ładunki dodatnie i ujemne.
W detergentach niejonowych cześć hydrofilowa nie ma ładunku, lecz wykazuje właściwości polarne.
Detergenty są składnikami używanych powszechnie preparatów do mycia (szampony, płyny do kąpieli), prania (proszki, żele) i czyszczenia (płyny, mleczka do czyszczenia). Produkcja detergentów stanowi jedną z podstawowych gałęzi przemysłu chemicznego. Detergenty dostępne w sprzedaży są mieszaninami. Większość z nich zawiera różne dodatki, takie jak wypełniacze (do zwiększenia objętości), środki zmniejszające pienienie oraz środki wybielające.”
